Prijem
Član 1
Štrajk je prekid rada koji zaposleni organizuju radi zaštite svojih profesionalnih i
ekonomskih interesa po osnovu rada.
Zaposleni slobodno odlučuju o svom učešću u štrajku.
Član 2
Štrajk se može organizovati u preduzeću ili drugom pravnom licu, odnosno u
njihovom delu ili kod fizičkog lica koje obavlja privrednu ili drugu delatnost ili
uslugu (u daljem tekstu: poslodavac), ili u grani i delatnosti, ili kao generalni štrajk.
Štrajk se može organizovati i kao štrajk upozorenja.
Štrajk upozorenja može trajati najduže jedan sat.
Član 3
Odluku o stupanju u štrajk i štrajk upozorenja kod poslodavca donosi organ
sindikata određen opštim aktom sindikata ili većina zaposlenih.
Odluku o stupanju u štrajk u grani i delatnosti donosi nadležni organ sindikata u
republici članici, odnosno Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Odluku o stupanju u generalni štrajk donosi najviši organ sindikata u republici
članici, odnosno u Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Član 4
Odlukom o stupanju u štrajk utvrđuju se: zahtevi zaposlenih; vreme početka
štrajka; mesto okupljanja učesnika u štrajku ako se štrajk ispoljava okupljanjem
zaposlenih i štrajkački odbor koji zastupa interese zaposlenih i u njihovo ime vodi
štrajk.
Član 5
Štrajkački odbor je dužan da štrajk najavi dostavljanjem poslodavcu odluke o
stupanju u štrajk, najdocnije pet dana pre dana određenog za početak štrajka,
odnosno dvadeset četiri časa pre početka štrajka upozorenja, ako ovim zakonom
nije utvrđen drugi rok.
Odluka o stupanju u štrajk zaposlenih u grani ili delatnosti ili u generalni štrajk
dostavlja se nadležnom organu odgovarajućeg udruženja poslodavaca, osnivaču i
nadležnom državnom organu.
Ako se štrajk ispoljava okupljanjem zaposlenih, mesto okupljanja učesnika u
štrajku ne može biti van poslovnih - radnih prostorija, odnosno van kruga
poslovnog prostora zaposlenih koji stupaju u štrajk.
Član 6
Štrajkački odbor i predstavnici organa kojima je štrajk najavljen dužni su da, od
dana najave štrajka i za vreme štrajka, pokušaju da sporazumno reše nastali spor.
Na poziv strana u sporu, u pregovore o sporazumnom rešenju nastalog spora mogu
se uključiti predstavnici sindikata ako sindikat nije organizator štrajka,
odgovarajućih udruženja poslodavaca ako štrajk nije njima najavljen i predstavnici
nadležnih državnih organa, odnosno organa lokalne samouprave.
Član 7
Štrajkački odbor i zaposleni koji učestvuju u štrajku dužni su da štrajk organizuju i
vode na način kojim se ne ugrožava bezbednost lica i imovine i zdravlje ljudi,
onemogućava nanošenje neposredne materijalne štete i omogućava nastavak rada
po okončanju štrajka.
Štrajkački odbor i zaposleni koji učestvuju u štrajku ne mogu sprečavati poslodavca
da koristi sredstva i raspolaže sredstvima kojima obavlja delatnost.
Štrajkački odbor i zaposleni koji učestvuju u štrajku ne smeju sprečavati zaposlene
koji ne učestvuju u štrajku da rade.
Član 8
Štrajk prestaje sporazumom strana u sporu ili odlukom sindikata, odnosno većine
zaposlenih o prestanku štrajka.
Za svaki novi štrajk učesnici u štrajku dužni su da donesu novu odluku o štrajku.
Član 9
U delatnosti od javnog interesa ili u delatnosti čiji bi prekid rada zbog prirode posla
mogao da ugrozi život i zdravlje ljudi ili da nanese štetu velikih razmera, pravo na
štrajk zaposlenih može se ostvariti ako se ispune i posebni uslovi utvrđeni ovim
zakonom.
Delatnost od javnog interesa, u smislu ovog zakona, jeste delatnost koju obavlja
poslodavac u oblasti: elektroprivrede, vodoprivrede, saobraćaja, informisanja (radio
i televizija), PTT usluga, komunalnih delatnosti, proizvodnje osnovnih prehrambenih
proizvoda, zdravstvene i veterinarske zaštite, prosvete, društvene brige o deci i
socijalne zaštite.
Od javnog interesa, u smislu ovog zakona, jesu i delatnosti od posebnog značaja za
odbranu i bezbednost Savezne Republike Jugoslavije koje utvrdi nadležni organ u
skladu sa saveznim zakonom, kao i poslovi neophodni za izvršavanje međunarodnih
obaveza Savezne Republike Jugoslavije.
Delatnosti čiji bi prekid rada po prirodi posla, u smislu ovog zakona, mogao da
ugrozi život i zdravlje ljudi ili da nanese štetu velikih razmera su: hemijska
industrija, industrija čelika i crna i obojena metalurgija.
Član 10
Zaposleni koji obavljaju delatnosti iz člana 9. ovog zakona mogu početi štrajk ako
se obezbedi minimum procesa rada koji obezbeđuje sigurnost ljudi i imovine ili je
nezamenljiv uslov života i rada građana ili rada drugog preduzeća, odnosno
pravnog ili fizičkog lica koje obavlja privrednu ili drugu delatnost ili uslugu.
Minimum procesa rada, u smislu stava 1. ovog člana, za javne službe i javna
preduzeća utvrđuje osnivač, a za drugog poslodavca - direktor, pri čemu se polazi
od prirode delatnosti, stepena ugroženosti života i zdravlja ljudi i drugih okolnosti
značajnih za ostvarivanje potreba građana, preduzeća i drugih subjekata (godišnje
doba, turistička sezona, školska godina i dr.).
Pri utvrđivanju minimuma procesa rada u smislu stava 2. ovog člana, osnivač,
odnosno direktor obavezan je da uzme u obzir mišljenje, primedbe i predloge
sindikata.
Način obezbeđivanja minimuma procesa rada, u smislu st. 1. i 2. ovog člana,
utvrđuje se opštim aktom poslodavca, u skladu sa kolektivnim ugovorom.
Zaposlene koji su dužni da rade za vreme štrajka radi obezbeđivanja minimuma
procesa rada u smislu st. 1. do 3. ovog člana, po pribavljenom mišljenju
štrajkačkog odbora, direktor određuje najdocnije pet dana pre početka štrajka.
Ako se najdocnije pet dana pre početka štrajka ne obezbede uslovi iz st. 1. do 4.
ovog člana, nadležni državni organ, odnosno nadležni organ lokalne samouprave,
do dana određenog za početak štrajka, utvrdiće mere i način za ispunjenje tih
uslova.
Štrajk je prekid rada koji zaposleni organizuju radi zaštite svojih profesionalnih i
ekonomskih interesa po osnovu rada.
Zaposleni slobodno odlučuju o svom učešću u štrajku.
Član 2
Štrajk se može organizovati u preduzeću ili drugom pravnom licu, odnosno u
njihovom delu ili kod fizičkog lica koje obavlja privrednu ili drugu delatnost ili
uslugu (u daljem tekstu: poslodavac), ili u grani i delatnosti, ili kao generalni štrajk.
Štrajk se može organizovati i kao štrajk upozorenja.
Štrajk upozorenja može trajati najduže jedan sat.
Član 3
Odluku o stupanju u štrajk i štrajk upozorenja kod poslodavca donosi organ
sindikata određen opštim aktom sindikata ili većina zaposlenih.
Odluku o stupanju u štrajk u grani i delatnosti donosi nadležni organ sindikata u
republici članici, odnosno Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Odluku o stupanju u generalni štrajk donosi najviši organ sindikata u republici
članici, odnosno u Saveznoj Republici Jugoslaviji.
Član 4
Odlukom o stupanju u štrajk utvrđuju se: zahtevi zaposlenih; vreme početka
štrajka; mesto okupljanja učesnika u štrajku ako se štrajk ispoljava okupljanjem
zaposlenih i štrajkački odbor koji zastupa interese zaposlenih i u njihovo ime vodi
štrajk.
Član 5
Štrajkački odbor je dužan da štrajk najavi dostavljanjem poslodavcu odluke o
stupanju u štrajk, najdocnije pet dana pre dana određenog za početak štrajka,
odnosno dvadeset četiri časa pre početka štrajka upozorenja, ako ovim zakonom
nije utvrđen drugi rok.
Odluka o stupanju u štrajk zaposlenih u grani ili delatnosti ili u generalni štrajk
dostavlja se nadležnom organu odgovarajućeg udruženja poslodavaca, osnivaču i
nadležnom državnom organu.
Ako se štrajk ispoljava okupljanjem zaposlenih, mesto okupljanja učesnika u
štrajku ne može biti van poslovnih - radnih prostorija, odnosno van kruga
poslovnog prostora zaposlenih koji stupaju u štrajk.
Član 6
Štrajkački odbor i predstavnici organa kojima je štrajk najavljen dužni su da, od
dana najave štrajka i za vreme štrajka, pokušaju da sporazumno reše nastali spor.
Na poziv strana u sporu, u pregovore o sporazumnom rešenju nastalog spora mogu
se uključiti predstavnici sindikata ako sindikat nije organizator štrajka,
odgovarajućih udruženja poslodavaca ako štrajk nije njima najavljen i predstavnici
nadležnih državnih organa, odnosno organa lokalne samouprave.
Član 7
Štrajkački odbor i zaposleni koji učestvuju u štrajku dužni su da štrajk organizuju i
vode na način kojim se ne ugrožava bezbednost lica i imovine i zdravlje ljudi,
onemogućava nanošenje neposredne materijalne štete i omogućava nastavak rada
po okončanju štrajka.
Štrajkački odbor i zaposleni koji učestvuju u štrajku ne mogu sprečavati poslodavca
da koristi sredstva i raspolaže sredstvima kojima obavlja delatnost.
Štrajkački odbor i zaposleni koji učestvuju u štrajku ne smeju sprečavati zaposlene
koji ne učestvuju u štrajku da rade.
Član 8
Štrajk prestaje sporazumom strana u sporu ili odlukom sindikata, odnosno većine
zaposlenih o prestanku štrajka.
Za svaki novi štrajk učesnici u štrajku dužni su da donesu novu odluku o štrajku.
Član 9
U delatnosti od javnog interesa ili u delatnosti čiji bi prekid rada zbog prirode posla
mogao da ugrozi život i zdravlje ljudi ili da nanese štetu velikih razmera, pravo na
štrajk zaposlenih može se ostvariti ako se ispune i posebni uslovi utvrđeni ovim
zakonom.
Delatnost od javnog interesa, u smislu ovog zakona, jeste delatnost koju obavlja
poslodavac u oblasti: elektroprivrede, vodoprivrede, saobraćaja, informisanja (radio
i televizija), PTT usluga, komunalnih delatnosti, proizvodnje osnovnih prehrambenih
proizvoda, zdravstvene i veterinarske zaštite, prosvete, društvene brige o deci i
socijalne zaštite.
Od javnog interesa, u smislu ovog zakona, jesu i delatnosti od posebnog značaja za
odbranu i bezbednost Savezne Republike Jugoslavije koje utvrdi nadležni organ u
skladu sa saveznim zakonom, kao i poslovi neophodni za izvršavanje međunarodnih
obaveza Savezne Republike Jugoslavije.
Delatnosti čiji bi prekid rada po prirodi posla, u smislu ovog zakona, mogao da
ugrozi život i zdravlje ljudi ili da nanese štetu velikih razmera su: hemijska
industrija, industrija čelika i crna i obojena metalurgija.
Član 10
Zaposleni koji obavljaju delatnosti iz člana 9. ovog zakona mogu početi štrajk ako
se obezbedi minimum procesa rada koji obezbeđuje sigurnost ljudi i imovine ili je
nezamenljiv uslov života i rada građana ili rada drugog preduzeća, odnosno
pravnog ili fizičkog lica koje obavlja privrednu ili drugu delatnost ili uslugu.
Minimum procesa rada, u smislu stava 1. ovog člana, za javne službe i javna
preduzeća utvrđuje osnivač, a za drugog poslodavca - direktor, pri čemu se polazi
od prirode delatnosti, stepena ugroženosti života i zdravlja ljudi i drugih okolnosti
značajnih za ostvarivanje potreba građana, preduzeća i drugih subjekata (godišnje
doba, turistička sezona, školska godina i dr.).
Pri utvrđivanju minimuma procesa rada u smislu stava 2. ovog člana, osnivač,
odnosno direktor obavezan je da uzme u obzir mišljenje, primedbe i predloge
sindikata.
Način obezbeđivanja minimuma procesa rada, u smislu st. 1. i 2. ovog člana,
utvrđuje se opštim aktom poslodavca, u skladu sa kolektivnim ugovorom.
Zaposlene koji su dužni da rade za vreme štrajka radi obezbeđivanja minimuma
procesa rada u smislu st. 1. do 3. ovog člana, po pribavljenom mišljenju
štrajkačkog odbora, direktor određuje najdocnije pet dana pre početka štrajka.
Ako se najdocnije pet dana pre početka štrajka ne obezbede uslovi iz st. 1. do 4.
ovog člana, nadležni državni organ, odnosno nadležni organ lokalne samouprave,
do dana određenog za početak štrajka, utvrdiće mere i način za ispunjenje tih
uslova.
